شناخت انواع ماسک‌های صنعتی و الزامات ایمنی
انواع ماسک های کربن اکتیو وN95 پایش
در محیط‌های صنعتی، کارکنان همواره در معرض انواع خطرات تنفسی مانند گرد و غبار، گازهای سمی، بخارات شیمیایی و کمبود اکسیژن قرار دارند. نقش کارشناسان ایمنی در انتخاب، آموزش و نظارت بر استفاده صحیح از ماسک‌ها حیاتی است.
طبقه‌بندی ماسک‌های صنعتی
🔹 ۱. ماسک‌های فیلتردار (FFP):
- براساس استاندارد اروپایی EN149 به سه سطح FFP1، FFP2، FFP3 تقسیم می‌شوند.
- مناسب محیط‌های دارای ذرات معلق، گرد و غبار و میکروارگانیسم‌ها.
- استفاده فقط در مکان‌های با اکسیژن کافی مجاز است.
🔹 ۲. ماسک‌های نیم‌صورت و تمام‌صورت:
- نیم‌صورت: محافظت از بینی و دهان
- تمام‌صورت: محافظت از کل صورت و چشم‌ها
- قابلیت نصب فیلترهای مختلف برای جذب ذرات و گازهای خطرناک
🔹 ۳. ماسک‌های تأمین‌کننده هوا:
- شامل ماسک‌های کپسول‌دار و هوا رسان شلنگی
- مناسب برای محیط‌های بسته، دارای گازهای سمی یا کم‌اکسیژن
- هوای تنفسی از منبع خارجی تأمین می‌شود
🔹 ۴. ماسک‌های کربن فعال:
- مخصوص جذب بخارات آلی و گازهای فرار
- مورد استفاده در صنایع رنگ‌سازی، نفت و شیمی
استانداردها، کاربردها و توصیه‌های ایمنی
استانداردهای بین‌المللی ماسک‌ها
| استاندارد | نوع ماسک | راندمان فیلتراسیون | کاربرد |
|---|---|---|---|
| EN149 | FFP1 | ≥80% | ذرات غیرسمی |
| EN149 | FFP2 | ≥94% | ویروس‌ها، آلودگی متوسط |
| EN149 | FFP3 | ≥99% | آزبست، ذرات سرطان‌زا |
| NIOSH | N95 | ≥95% | ذرات ریز معلق |
| NIOSH | P100 | ≥99.97% | محیط‌های آلوده به روغن و بخارات خطرناک |
کاربردهای تخصصی
- صنایع شیمیایی و دارویی: استفاده از ماسک تمام‌صورت با فیلترهای خاص
- پتروشیمی و نفت و گاز: ماسک‌های هوا رسان در فضای محدود
- جوشکاری و فلزکاری: ماسک‌های نیم‌صورت مقاوم در برابر ذرات
- رنگ‌کاری و اسپری: ماسک‌های کربن اکتیو برای بخارات آلی
✅ پیش از انتخاب ماسک باید موارد زیر بررسی شود:
- نوع آلاینده (گازی، ذره‌ای، بخاری)
- میزان اکسیژن محیط
- مدت زمان مواجهه
- سازگاری ماسک با چهره فرد و راحتی استفاده بلندمدت
❗ استفاده نادرست یا بی‌توجهی به استانداردها می‌تواند موجب بروز بیماری‌های تنفسی، آسیب‌های پوستی و تهدید سلامت عمومی شود.
✨ کارشناس ایمنی و بهداشت حرفه ایی ضمن انتخاب درست تجهیزات، آموزش‌های لازم را ارائه دهد و بر استفاده صحیح کارگران نظارت داشته باشد.
